negatywne myślenie

Ból psychogenny?
Dlaczego lekarz wysyła mnie do psychiatry i psychologa?

Skoro doświadczanie bólu jest subiektywne, to jego znaczenie dla osoby cierpiącej będzie również indywidualne. Wskazano na różne możliwości interpretacji cierpienia: jako nieszczęście, strata, uciążliwość, przeszkoda, ale też wyzwanie, ponieważ to ona determinuje postawę pacjenta wobec leczenia.

Choroba zmienia dotychczasowe życie, co wymusza konieczność przystosowania się do nowej sytuacji. Im wyższy stopień akceptacji, tym lepsze przystosowanie (Juczyński, 2002). W przypadku bólu opisywanego jako totalny, którego doświadczają np. pacjenci onkologiczni, obserwuje się poczucie braku sensu życia, utratę nadziei oraz wiary w uzyskanie pomocy (Walewska, Ścisło, 2006).

Jednym z celów interwencji psychoterapeutycznych w procesie leczenia bólu przewlekłego jest zwiększenie poczucia skuteczności kontrolowania bólu u pacjentów. Umiejscowienie poczucia kontroli ma istotny wpływ na samopoczucie, funkcjonowanie i zaangażowanie w proces leczenia chorych cierpiących na ból przewlekły. Zewnętrzne poczucie kontroli skutkuje bierną postawą wobec leczenia, prawdopodobnie głównie za sprawą poczucia bezradności i traktowania bólu jako nieszczęścia, na które nie ma się wpływu. Natomiast u osób z wewnętrznym poczuciem kontroli, przekonanych o możliwości wpływu na własne życie, obserwuje się lepsze radzenie sobie z bólem oraz zaangażowanie we współpracę z personelem (Suchocka, 2008).

Zatem zwiększenie poczucia skuteczności w kontrolowaniu bólu wpływa na obniżenie dystresu psychologicznego, wzrost tolerancji na doświadczanie bólu oraz ograniczenie jego wpływu na codzienne funkcjonowanie. A zwiększanie stopnia akceptacji cierpienia fizycznego, przyczynia się do lepszego przystosowania się, co za tym idzie do wzrostu nadziei, bardziej optymistycznego podejścia do życia, większego zaufania do lekarzy i metod leczenia oraz aktywnego udziału w terapii (Zielazny i inni, 2013).

Psychologiczny aspekt doznawania bólu stał się więc podstawą do poszerzenia metod leczenia bólu przewlekłego o techniki psychoterapii.

 

Źródła:

Juczyński Z. Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego; 2001. s. 168‒172.

Suchocka L. Psychologia bólu. Warszawa: Wydawnictwo Difin; 2008.

Walewska E, Ścisło L. Wspomaganie walki z bólem nowotworowym. Przegląd Urologiczny 2006; 5: 39.

Zielazny P., Biedrowski P., Lezner M., Uzdrowska B., Błaszczyk A., Zarzeczna-Baran M. Stopień akceptacji choroby, przekonania na temat kontroli bólu oraz strategie radzenia sobie z bólem wśród pacjentów zakwalifikowanych do zabiegu z powodu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Postępy Psychiatrii i Neurologii 2013; 22 (4): 251‒258.